9xPortugalia w nowym Fotoindexie

Paulo Alegria, zdjęcie z książki "Romeiros", prezentowanej w nowym numerze Fotoindexu

Po dłuższej przerwie powraca Magazyn Fotoindex, byłby to już wystarczający powód mojej radość.

Radość jest jednak tym większa, że numer, który jutro ujrzy światło dzienne poświęcony jest w całości, bliskiej mi fotografii portugalskiej, ba, żeby tego było mało - redaktorzy magazynu pozwolili mi wtrącić swoje 3 grosze do tego wydawnictwa. 

Zaproponowaliśmy w zeszycie wybór fotografii 9 współczesnych dokumentalistów i reporterów portugalskich, ukazujący w największym skrócie spectrum problemów, którymi żyje ten piękny kraj na drugim końcu Europy. 

Sofia Quintas, zdjęcie z serii "Love motels"

Zdaję sobie sprawę, że to odsłaniamy tu tylko fragment dzisiejszej rzeczywistości Portugalii, fragment, który jawi się jednak inaczej niż przedstawiają to turystyczne foldery. Mam nadzieję, że przedstawiony materiał zachęci Czytelników do samodzielnego odkrywania prawdziwej Portugalii, zjechania z głównych turystycznych szlaków – Portugalia to nie tylko Lizbona, Porto (wspaniałe, a jakże!) i Fatima, to nie tylko Algarve, piękne plaże i pola golfowe – prawdziwie fascynująca Portugalia mieści się w tascach i adegach prowincji, w małych wioskach rybackich z rozciągniętymi na ulicach sieciach, w klimacie ludowych religijnych tradycji i małomiasteczkowych imprez.

Portugalia to kraj o bogatej historii, również tej historii ostatnich lat, która do dziś ma wpływ na życie społeczne, kulturalne i polityczne. Nie sposób w jednym numerze Fotoindeksu opowiedzieć o trudnych relacjach z byłymi koloniami, o ludziach Rewolucji Goździków, o rozliczeniu się z przeszłością ofiar i prześladowców z salazarjańskich służb specjalnych, o portugalskich komunistach, nacjonalistach, korupcji i footballu.

Joao Pina, zdjęcie z serii "For your free thinking"

Przedstawiliśmy mozaikę składającą się z elementów anonsujących różne problemy, przefiltrowaną przez talent i wrażliwość naszych gości w różny sposób. Wybrani przez nas fotografowie to aktywni dziś reporterzy agencyjni i prasowi, dokumentaliści i artyści fotograficy tworzący subiektywne dokumenty, to również znaczące postaci nadające ton portugalskiej społeczności fotograficznej – liderzy najważniejszych grup fotograficznych, twórcy pionierskich portali z fotografią dokumentalną, wpływowych galerii i wydawnictw. Był to trudny wybór, zabrakło tym razem miejsca dla innych znanych i ważnych fotografów.

fot. Alberto Monteiro

Najnowsze wydanie Fotoindexu to nie tylko próba zachety do poznania realiów dzisiejszej Portugalii, lecz także pretekst to przyjrzenia się bliżej portugalskiej fotografii.

O tej ostatniej wiemy w Polsce jeszcze mniej niż o samej Portugalii, a szkoda, bo jest to kraj z ogromnymi tradycjami fotografii dokumentalnej, warto wspomnieć, że jeden z ostatnich władców Portugalii – D. Carlos I był utalentowanym fotografem, a zbiór ponad 3000 jego negatywów stanowi jedyny w swoim rodzaju dokument tego czasu.

fotografia wykonana przez D. Carlosa I, króla Portugalii

Portugalia wydała wielu wyśmienitych fotografów – również reporterów i dokumentalistów; wśród fotografów portugalskich znajdziemy pomnikowe postaci jak zmarły niedawno „portugalski HCB” – Gerard Castello Lopes czy twórca ikonicznych zdjęć z czasu Rewolucji Goździków – Eduardo Gageiro, znajdziemy również powszechnie znanych dokumentalistów portugalskiej prowincji jak Eduardo Teixeira Pinto oraz zupełnie nieznanych małomiasteczkowych fotografów klasy Gurdowej, jak Fernando Henriques Duarte „Rosel” z Fundao, którego zakład stworzył zachwycające dossier zawierające portrety mieszkańców miasteczka i dokumentujące wydarzenia z życia regionu od lat 1940-tych.

zdjęcia miejskiego fotografa z Fundao - Fernando Henriques Duarte „Rosel”

Podczas inauguracyjnego spotkania w Artefakt Cafe, w Krakowie - jednego z wydarzeń towarzyszących 10. Miesiącowi Fotografii zaprezentujemy nie tylko nowy numer magazynu, lecz także krótką podróż po portugalskiej fotografii dokumentalnej i reportażowej.

W imieniu redakcji Fotoindexu, workshopX, gliwickiego domu fotografii i własnym rzecz jasna, zapraszam serdecznie na jutrzejsze spotkanie z portugalską fotografią w Krakowie.

zdjęcie w tle autorstwa Pedro Nunesa (Sipa Press), na nim minister Teixeira dos Santos  ogłaszający detale 3-letniego planu oszczędnościowego dla Portugalii pod nadzorem instytucji międzynarodowych